Κρίσιμο θεωρείται το τετ α τετ που θα έχει ο πρωθυπουργός με τον Τούρκο πρόεδρο στο Λονδίνο με τη συνάντηση των δύο ηγετών να πραγματοποιείται στη σκιά προκλητικών κινήσεων από την Άγκυρα, αλλά και μιας γκάφας ολκής από την ελληνική κυβέρνηση.
Το ραντεβού Μητσοτάκη-Ερντογάν είναι προγραμματισμένο για τις 16.30 (ώρα Ελλάδας) μετά από την παρέμβαση, δηλαδή, του πρωθυπουργού στη Σύνοδο του NATO, όπου αναμένεται να θέσει το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας.
Ο ίδιος ο Κ. Μητσοτάκης, μιλώντας σε συνεργάτες του, φέρεται να δήλωσε ότι «θα θέσω στον πρόεδρο Ερντογάν όλα τα θέματα της τουρκικής προκλητικότητας. Θα μιλήσουμε με ανοιχτά χαρτιά. Και είναι προς το συμφέρον και της Τουρκίας να αναδιπλωθεί από προκλητικές ενέργειες».
Εκτός από τα βασικά (και χρόνια) θέματα μεταξύ των δύο πλευρών, η ελληνική διπλωματία σηκώνει ιδιαίτερα το ζήτημα των διμερών μνημονίων που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη και την απόπειρα της Άγκυρας να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών, όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος, το Καστελόριζο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη διαμηνύσει ότι η Ελλάδα «ξέρει να υπερασπίζεται τα δικαιώματά της με αυτοπεποίθηση, ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα».
Η σύγχυση και το πρωτοφανές «άδειασμα»
Μέσα σε αυτό το κλίμα ήρθε το ενδοκυβερνητικό «μπάχαλο» με τις συζητήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών να δημιουργήσει περαιτέρω εντάσεις λίγο πριν από το κρίσιμο ραντεβού.
Το απόγευμα της Τρίτης έγινε γνωστό, με διαρροή μέσω του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, ότι εξαιτίας της συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης «παγώνουν» οι συζητήσεις Αθήνας-Άγκυρας για τα ΜΟΕ, ενώ αναβάλλονται και τα προγραμματισμένα για τον Δεκέμβριο ραντεβού.
Μέσα σε λίγη ώρα, όμως, ήρθε ένα πρωτοφανές «άδειασμα» από το Μέγαρο Μαξίμου, καθώς κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι ο σχεδιασμός των ΜΟΕ συνεχίζεται κανονικά και οι τεχνικές συζητήσεις σε στρατιωτικό επίπεδο θα πραγματοποιηθούν όπως είχαν προγραμματιστεί.
Δεν έχουν υπάρξει, πάντως, περαιτέρω διευκρινίσεις από το Μαξίμου για το κατά πόσο η κυβερνητική σύγχυση σχετίζεται με το ραντεβού Μητσοτάκη-Ερντογάν και εάν η τουρκική πλευρά εξέφρασε κάποια δυσφορία.
Πυρά από ΗΠΑ και Ρωσία κατά Τουρκίας και Λιβύης
Ο Τούρκος πρόεδρος, πάντως, ο οποίος έχει ούτως ή άλλως δύσκολες συζητήσεις και συναντήσεις στο περιθώριο της Συνόδου του NATO, δέχεται κριτική από πολλές μεριές για το μνημόνιο συνεργασίας με τη Λιβύη.
Παρά το γεγονός ότι δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστές πολλές λεπτομέρειες, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έκανε λόγο για «προκλητική» συμφωνία.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, «η ανακοίνωση ενός υπογεγραμμένου μνημονίου κατανόησης για την οριοθέτηση μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης Εθνικής Συμφιλίωσης της Λιβύης (GNA) έχει προκαλέσει εντάσεις στην περιοχή, δεν είναι χρήσιμη και είναι προκλητική».
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπενθύμισε ότι οι ΗΠΑ δεν παίρνουν γενικά θέση στις διαφωνίες για τα θαλάσσια σύνορα άλλων κρατών.
Παρ' όλα όμως αυτά, κάλεσε «όλες τις πλευρές να απέχουν από ενέργειες που ενέχουν τον κίνδυνο να αυξήσουν τις εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο σε μια ευαίσθητη χρονικά στιγμή».
Κληθείς να σχολιάσει τις τελευταίες εξελίξεις, ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών παρατήρησε ότι «αυτές οι εξελίξεις δείχνουν τον κίνδυνο η σύγκρουση στη Λιβύη να λάβει ευρύτερες περιφερειακές διαστάσεις και την επείγουσα ανάγκη να εργαστούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη μέσω διαπραγματεύσεων για την επίτευξη μιας λύσης».
Μήνυμα στην Άγκυρα έστειλε και το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ζητώντας από Τουρκία και Λιβύη «πολιτική σύνεση» για να μην οξυνθεί περαιτέρω η κατάσταση στη Μεσόγειο.
«Ευελπιστούμε ότι τα μέρη που υπέγραψαν τα προαναφερθέντα μνημόνια θα επιδείξουν πολιτική σύνεση και δεν θα προβούν σε βήματα τα οποία είναι ικανά να οξύνουν ακόμα περισσότερο την ούτως ή άλλως δύσκολη κατάσταση στη Λιβύη και συνολικά στη Μεσόγειο», ανέφερε συγκεκριμένα η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα.
Επισήμανε ότι μια νομική αξιολόγηση αυτών των εγγράφων μπορεί να δοθεί μόνο αφού εξεταστεί το περιεχόμενό τους, ενώ έκανε ειδική αναφορά στην εκτίμηση του ειδικού εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη Λιβύη, ότι το έγγραφο μπορεί να ακυρώσει την προετοιμασία της διεθνούς συνάντησης για τη διευθέτηση του Λιβυκού ζητήματος στο Βερολίνο, που έχει προγραμματιστεί στα τέλη του τρέχοντος έτους, σημειώνοντας ότι ανακύπτουν πολλά ζητήματα και άμεσα προς τον αλ Σάρατζ (επικεφαλής της κυβέρνησης εθνικής ενότητας της Λιβύης).
«Δεν πρέπει να δοθεί υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ σε ελληνικά νησιά και Κύπρο»
Συνεχίζοντας την προκλητική ρητορική η Άγκυρα ισχυρίστηκε σήμερα ότι με βάση το διεθνές δίκαιο δεν πρέπει να δοθεί υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ στα ελληνική νησιά και στην Κύπρο.
Πηγές του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφεραν στο πρακτορείο Anadolu ότι με βάση την αρχή της ίσης κατανομής και όχι της ίσης απόστασης, συγκρίνοντας τα νησιά με το έδαφος άλλων χωρών μπορεί να τους δοθεί μικρότερη υφαλοκρηπίδα.
Σύμφωνα με τον «Φιλελεύθερο Κύπρου» το τουρκικό ΥΠΕΞ υποστηρίζει ότι με τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης δεν λύνονται πλήρως όλες οι διαμάχες, αλλά η Τουρκία αποκτά σημαντικά κέρδη ως προς τη στήριξη των δικών της νομικών και πολιτικών επιχειρημάτων.
Πηγή ΕΦ.ΣΥΝ